luns, 30 de setembro de 2013

Damisela lonxe do castelo

 Relato inorixinal


Foto: George Hodan
Con cada un deses teus silencios persistentes, comentarios pouco claros e actitude reservadamente raposeira a nada que che mentan temas máis transcendentes cá climatoloxía, levas moito tempo dicindo que nada che importa do que aconteza fóra dese teu castelo empoleirado nun cumio inaccesible, non por ben defendido, senón porque a ninguén se lle ocorre onde poida estar. Alí dentro vivirá, imaxino, a parte da humanidade pola que es quen de sentir algo.
Como te ves forzada por supervivencia a baixar dese castelo, fas da túa vida no exterior un engano moi ben tecido a forza de amabilidade afectada e encanto sintético. Pero a súa estrutura é de palla. O mínimo interese profundo e sincero obra nel o efecto dun trebón. En canto notas o calor verdadeiro dun ser humano, recolles o corpo coma o caracol recolle os cornos. É o que fas, por moito que nunca rexeites un convite, que nunca deixes de atender unha chamada telefónica, que bailes canda todos ata o amencer. Claro que o fas: ábrenche o corazón e ti falas de nada e fas a parva. Xamais hai xeito de saber se estás pensando no nordés ou na fórmula da gasosa. Eses ollos teus tan fríos miran sempre de fronte, pero son cegos ou están mortos.
E o día que a miña resistencia esmorece e son incapaz de coutar as ganas de botarcho todo fervendo á cara, negas e indígnaste. Dis que non tes por que darme ningunha explicación, nin a min, nin a ninguén. Que eu só son alguén desta selva exterior a través da que te abres paso sempre á defensiva, que non te coñezo, nin teño dereito a vir petar na túa porta. E levas razón, supoño, mais o ferrollo segue pasado. Enferruxado. Pregúntome cantas veces terás deixado a alguén achegarse a tres pasos de ti, para mazalo a pedradas cando quixo acurtar esa distancia a dous. Como fan cos cans da rúa algúns nenos repelentes, que non saberán o que doe un só cantazo.
Non teñas medo, que non cha hei devolver. Non hai sentido ningún en arrebolar unha pedra contra quen, malia ser lene coma o fume, dela ten feitas as entrañas. Nin é necesario. Tarde ou cedo, esa friaxe que é a túa arma hase virar na túa contra, infiltrándoseche por cada fenda, xeándote por completo. O musgo prenderá en ti e acabará por devorarte, e o mundo, por esquecerte.

sábado, 28 de setembro de 2013

Transcendencia

Foto: Piotr Siedlecki
De cantas levo visto nesta cidade, é a persoa máis claramente distinta ás demais.
Mirando este home camiñar, o primeiro impulso dun é procurar coa ollada as cámaras. É coma se, en todo momento, estivera a intervir na filmación dunha película. E non é que sea un individuo estrafalario, nin deses que van pola rúa falando sós a berros, non. A súa indumentaria, estilo ou costumes non chaman a atención; nin leva o cabelo en trenzas, nin as barbas longas, nin parece saído dunha tenda esnob de moda home, nin do fondo fedorento do peor bar de calquera barrio vello. Mais a súa distinción bate en ti coma unha refoleada de vento nun temporal, e non hai que lle facer. Cada aceno seu, aínda que estea recollendo o cambio ó mercar o xornal, resulta significativo. En oposición á inexpresividade da meirande parte da xente na vida cotiá, a súa faciana sempre amosa un aceno nidio, moi distinguible, polo común amigablemente irónico. Cando fala, mesmo se é para agradecer cando lle poñen un café, pronuncia cada frase dun xeito especial. Ningunha das súas palabras chega a resultar no ton vulgar, sabida. E, sen imitar en absoluto o seu comportamento o de calquera marxinal narcotizado, en todo repara cunha pausa e curiosidade insólitas en persoas chamadas normais.
Polo que me contan del, a súa vida social é case nula. Non se lle coñecen amigos, vive só, fai un pouco o mesmo tódolos días. Os que o tratan considérano un fulano algo estraño. Non deben saber como reaccionar diante da súa maneira de desenvolverse. Velaí o conflito na diferencia de conceptos do que é unha existencia: a consciencia entusiasta dun fronte á inconsciencia conforme do resto.

luns, 23 de setembro de 2013

A fin do mundo

Foto: Yana Ray
Pero que me tes que dicir ti, subnormal? Que me ves falando agora de que “aquí son eu o que pago”? Que virás falando ti, que tes unha sorte que maldito se a mereces. Preguiceiro, carallo. Toda a vida fuches igual, nunca che gustou dar o callo. Cando te enchufou teu pai na dos montaxes eléctricos, que doutro xeito non cho daban, tódolos días viñas para a casa coma se quixeras chorar. Sempre había de que queixarse. Picar as paredes para pasar a instalación, mamaíña, que traballo de negros. E que se de mañá cedo pegaba a xeada, que se non dabas feito, que se había que xantar ás présas... Para, para. Iso cando xantabas fóra, que cando viñas á casa, o clamor. Claro: nas parrilladas poñíanche costelas con patacas e viño e café e copa, a conta da empresa. Na casa, en cambio, lentellas se as había, e gracias. E as lentellas non che valían, non. “Como hei ir traballar con isto só...”, que case chorabas. Si, si, agora non poñas esa cara, chorón, hostia. E había que tirar os cartos do pelexo para mercarche bistés. Iso se o señorito os quería comer, que moitas veces, como non ían feitos coma no restaurante, houbo que botarllos fríos ó can. E aí non acabou a cousa. Cando teu pai se puxo a mal co xefe da dos montaxes, dixen eu: “A este baixou Deus velo”. O que fixo foi quitarte de alí e enchufarte no da mensaxería. Como moi lonxe, tiñas que ir de aquí a Santiago ou á Coruña, poucas veces a Vigo ou a Ourense. Dixen eu que te viña ver Deus porque claro, tanto como chorabas que tiñas que pasar frío, que acabar coas mans a golpe de piqueta e tal e que sei eu... Desta nin te mollarías, nin che doerían as pernas de correr, nin terías que aturar encargados. Ideal. Pois tampouco. Este tampouco che valía. Desta era porque non tiñas parada en todo o día, aínda que fora calcándolle ó acelerador, sen ter que baixar ese cu de lardo da furgoneta. Total, a rutina de sempre: chegar á casa chorando, roñar por todo, rexeitar a comida, porque non era de restaurante, faltaría máis, e cear un paquete de bollicaos, que te teño visto, si, non digas agora que non. Ou sexa, que nada. E ti que cona querías, analfabeto? Que te meteran na oficina coa ESO a medio rematar? Pero ti por quen te tes? Teñen outros Administración e Dirección de Empresas ou Dereito e están traballando de mozos e dependentes no centro comercial. Uns que non teñen enchufe, coma outros... Cada un vale para o que vale. Pero para, para. Que, aínda que así fora, dígoche eu, fíxate ben, dígoche eu que tampouco estabas a gusto. Que te xogas?
Así que non veñas agora con que pagas ti. Ti o que es é un burricán, con tódalas letras, bu-rri-cán. Que daquela botáronte da cementeira e que fixeches? Ben me lembro da noite que chegaches e dixeches que a vaca xa non daba leite. Así o dixeches. Pero que fixeches? Dime, a ver. Dígocho eu: no sitio de ir xa ó outro día buscar choio, ó outro día mesmo, como deberas ter feito, ficaches na casa rañando no bandullo. “Eu así estouche moi ben”, dicías. “Xa vén aí o inverno e eu aquí, quentiño. E despois xa se verá”. O carallo se verá. Porque o traballo á casa non vén, haino que ir buscar. Si, aínda que sexa inverno... Vaia, que non foi nada. Cansei de repetircho. Ti coma quen oía chover. E empezaches a fundir o subsidio do paro. Será posible que sexas tan cabezafurada que non te deas conta de que iso é para unha emerxencia? Que non o hai que gastar agás se non queda outra? Cóntallo a calquera. É de ter sentidiño. Sen-ti-di-ño. O que che falta a ti. Que vida estás a levar? O único que fas é comer porcalladas e mirar informativos e faladoiros de política. Porcallada comes e porcallada miras. Porcallada es... Iso é o que che fai falta, si señor: que che enchan a cabeza de merda, por se deixabas moita da outra no cuarto de baño. E aínda veremos se non é o que che gusta. Si. Que che fagan crer que todo está fodido sen remedio. Serás tan paifoco, tan estúpido, tan monte de merda, tan inútil, tan cagarrela para enganarte a ti mesmo querendo crer que é a fin do mundo? Mira ti. Será por iso polo que cada vez que te vexo no sofá tragando patacas fritidas de bolsa a presadas e mirando unha desas canles da TDT que serían o orgullo de Arias Navarro, e te poño pingando, o único que fas é rir, coma se te estiveran a gabar.

venres, 20 de setembro de 2013

Concepto estándar de felicidade no século 21

Foto: Petr Kratochvil
Pasa da medianoite e está mirando unha película e decátase de que as pálpebras comezan a baixar soas. Xa non lembra cando foi a última vez que lle pasou. Normalmente, hora e media despois aínda non ten nada de sono. Podería ir mercar o pan ou o xornal, ou baixar o lixo, pero como tal pretensión é absurda a semellante hora, da voltas na cama, súa e non bate co oco ata pasadas outras dúas horas. É curioso como o corpo non asenta no leito. Á volta dun par de minutos, a posición xa resulta incómoda. Sempre parece que agora si que vai durmir. Ó final, para iso terá que cambiar varias veces de lado. Ten ido ó médico a que lle receite algo; o único que lle dixo é que dera “un paseo relaxante” tódolos días. Só iso.
E hoxe, por insólito que pareza, está adormecendo a unha hora á que moita xente adormece. Con moito coidado, érguese do sofá coutando calquera aceno impaciente. Acenos que non aparecen, de momento. Apaga o televisor e, moi de vagar, diríxese ó seu cuarto. Aínda máis de vagar, aparta as sabas e métese entre elas e mailo colchón. Prende a radio pequena e coloca os auriculares nas orellas. Que cousa, tanta precaución nos seus movementos para algo tan simple coma irse deitar; por un momento tenlle gracia, sen chegar a sentir o ridículo. Respira collendo e ceibando moito aire, de xeito contido. Nada de acenos bruscos. Ós dez ou quince minutos, calcula, xa non é quen de prestar atención ás voces que discuten sobre asuntos que ou ben son insignificantes, ou ben non teñen solución. Apaga a radio, quita os auriculares, déitase de lado e pecha os ollos.
O habitual é acordar ás 4 ou 5, tardar outra hora longa máis en volver prender no sono, e acordar de novo ás sete ou oito. Non é que importe moito. Ninguén lle vai reñer por chegar tarde a un traballo que hai anos que perdeu ou non atopa. Acorda agora e mira o reloxo: as 10 da mañá. Si, as dez. Entón ve que vai ser un día excepcional. Hoxe non vai andar toda a mañá coa canseira ó carrelo, os ollos doridos e un lixeiro mareo. E que ten que aproveitalo. Ten que facer todo o que os máis dos días non ten forzas para facer. Hai que pensalo con calma antes de erguerse. É moi probable que esta noite lle dea á normalidade por volver.

martes, 17 de setembro de 2013

(In)consciencias (e 2)

Foto: George Hodan
Logo da necesaria crónica troiana anterior, ó gran: Para que un produto cultural poida ser rendible, é imprescindible a existencia dun público suficiente, en número e en “hábito consumidor” (poño comiñas porque soa como soa), capaz de asumir esa oferta. É dicir: para que creador, editor e distribuidor dese produto poidan verse retribuídos como lles corresponde e, xa que logo, siga a traballar a maquinaria, ten que haber quen faga o gasto. A cuestión é se ese público existe. Eu dubido que así sexa.
Un consumidor de cultura (se queren usarse palabras tan pouco inspiradas) a ese nivel terá que ser alguén coas necesidades básicas cubertas e un excedente importante na carteira para que estean ó seu alcance os prezos habituais no sector, que baixos non adoitan ser. Por forza, tería que pertencer á clase media-alta. Tendo en conta que falamos de España e Galicia, igual o rango de poboación que encaixe nesta descrición non é moi amplo, non nos enganemos. O estándar son salarios ou pensións raquíticas ou subsidios de 400 euros e mercar marca branca e de rebaixas. Con semellante panorama, demandar un investimento con certa continuidade en produto cultural sen máis é ocorrencia ben desafortunada. E os que quedan capaces de responder a tal demanda, témome que sexan demasiado poucos.
Matando xa o conto: O produto cultural demanda un grupo consumidor numeroso e poderoso. A meirande parte da poboación aquí non pode selo; só trata de sobrevivir. A pregunta é: Por causa de quen ou de que? Pódense dar moitas respostas, pero dificilmente “Os piratas culturais” sexa unha válida, por moito que non estea mal a xeito de brincadeira. Pénsese onde nos levan calquera das válidas, por que terreos, cara onde apuntan. Pénsese con calma nisto, e logo, a poder ser, actúese.

(In)consciencias (1)

Foto: Vera Kratochvil
Non entendo por que se critica tanto a quen algunha vez fala sen saber. Por exemplo, todo erro procede, penso eu, de actuar sen saber ou sen ser consciente no momento do acto. Se a xente non se trabucara nunca, o mundo sería tan aburrido que habería suicidios en masa.
Dito isto, acho que hai certos temas acerca dos que se opina demasiado sen ter unha visión dabondo ampla dos mesmos, e isto xa é perigoso. É o caso da chamada piratería cultural. Cada pouco tempo, algún artista culpa publicamente a estes “piratas” de que caian as vendas e de que, en consecuencia, pechen editoras, produtoras ou discográficas e de que os propios artistas non dean cobrado polo que fan. Ben. Respecto a isto, certas puntualizacións:
1. Hai quen opina que a cultura debe ser gratuíta. En base a esta idea, irreprochable ó meu ver, o que fai esa xente é copiar e distribuír de balde produtos culturais, algo distinto, pois estes últimos xa teñen un custo de fabricación (onde se inclúe o pago ó autor) que cómpre amortizar e a maiores, o fabricante ha de tirar beneficios para seguir fabricando; xa que logo, o produto cultural xamais pode ser de libre e gratuíta distribución. Xamais. Estes distribuidores amantes da cultura o que fan é o contrario, desvalorizala. Fan que sexa vista como algo polo que non merece a pena pagar. Algo sen valor. Eu mesmo teño recibido máis dunha vez o consello de ofrecer a miña narrativa de balde e punto, porque “diso é moi difícil vivir”. Grolo de lixivia para un dos poucos narradores actuais en galego a tempo completo, que eu saiba.
2. Afondando un pouco no concepto “pirata cultural”: Hai quen entende por tal o individuo que, valéndose de produtos roubados ou copiados ilegalmente, tira un beneficio. Non teño acceso ás contas de propietario ningún de web de descargas, por exemplo, así que nada podo asegurar. Mais tampouco dubido da existencia deses individuos e, se é certo que así obran, hai que pararlles os pés máis cedo ca tarde. Iso por unha banda. Pola outra, hai outros tipos de piratas, que non o serían no sentido mercantil da palabra, pois limítanse a compartir algo da súa propiedade ou obtido de outros, sen ganancia (material). Algúns mesmo rescatan do sobrado libros, música ou filmes case desaparecidos, que a industria ben non coñece ou ben non ten interese en comercializar. Teño descargadas rarezas fílmicas que, de non ser porque alguén fixo o esforzo desinteresado de unir a unha imaxe un audio dunha vella edición en VHS (non é doado, ollo), non habería xeito de atopar por ningures en idioma para min comprensible ou en ningún idioma. Igualmente, abundan en internet subtítulos creados de oído por internautas, e en moitas ocasións tamén as súas traducións a outros idiomas, todo sen retribución ningunha, por axudar e compartir. E non é raro que os autores tanto desas mesturas improvisadas coma deses subtítulos rematen recoñecendo a súa obra en edicións comerciais lanzadas posteriormente por distribuidores sen ética ningunha. Teño mercadas edicións en DVD co audio malamente audible, a sinopse da contracapa sospeitosamente semellante á dun post dun foro anterior en anos, ou subtítulos demasiado erróneos para seren obra dun profesional.
Na vindeira entrega, imos ó gran.

luns, 16 de setembro de 2013

Inutilidades

Foto: Andrea Schafthuizen
Estaban todos sentados a unha mesa tomando café, no descanso de trinta minutos dunha clase dun curso de formación para desempregados. Xente de entre vintepoucos e corenta e tantos anos. Naquel momento, falaban da súa formación, universitaria nos máis dos casos, do que eran capaces de facer e do que lles gustaría ter feito.
Un deles, cando lle preguntaron que estudara e o que lle gustaba, sorriu e dixo:
-Ah, eu só son un inútil de letras...
Díxoo, ó meu ver, cun desenfado moi obvio no ton. Mais o resto dos presentes na mesa non semellou captar aquel chispazo de sentido de humor. Decontado se puxeron a gabar, cunha intención igualmente evidente de darlle ánimos, as habilidades que del coñecían: que se era moi traballador, que se era moi intelixente, que se entendía moito disto ou do outro. Un deles, mesmo gabou o seu costume de ler o xornal a diario.
El, mentres, limitábase a sorrir e elevar a ollada cara o teito. Paciencia.
Aquel grupo de gabadores non se pararía a pensar que os meirandes desastres da historia da humanidade foron causados, con case total probabilidade, por individuos que se tomaban a si mesmos moi en serio.

venres, 13 de setembro de 2013

Peixes na rede

Foto: Piotr Siedlecki
Aqueloutro día falaba eu do falaz de afirmar que, por norma, a tecnoloxía deshumaniza ó ser humano. Pois ocorréseme hoxe aínda outro exemplo.
A miña conta de Twitter é a primeira que teño. Ata hai algo menos dun mes, só sabía ler tuits célebres, sen ter idea do funcionamento interno do bicho. Desde que entrei nas súas tripas, teño notado, á marxe do cumprimento de certos tópicos, comportamentos que, ó meu ver, demostran unha vez máis o erróneo de coidar que, como lin nun tuit, sería a primeira vez que un paxaro meta un humano nunha gaiola.
Diso nada. Non por norma. De feito, hai moito tuiteiro a evidenciar a súa condición humana. Non é raro ver como, nunha das conversas que alí se tecen con frecuencia, aparece de repente un terceiro (ou cuarto, ou quinto) para dar a súa opinión, e como, sen ter el dito nada ofensivo ou banal, é directamente ignorado, nun silencio que se diría entre desconcertado e incómodo do resto de participantes. Semellan querer dicir: “Quen es ti para vires así? Coñecémonos? Temos xantado xuntos?”. O paso seguinte adoita ser proseguir a conversa omitindo nas respostas o nome do espontáneo. Compárese o anterior coa vida "analóxica". Probade a entrar nun bar ou nun pub, escoitar, quedarvos cunha das conversas que se mesturan no ambiente, ir á mesa onde esta sucede e metervos nesa conversa, sen acritude, por puro interese. O previsible é que á intromisión siga unha pausa desagradable. Despois, se acaso, algún dos da mesa adicarávos un par de palabras desganadas, por pura cortesía; tampouco vos estrañe que, sinxelamente, se volvan todos cara outro lado e sigan falando entre eles.
Isto pode ser comprensible, de non ser porque o Twitter non é un local de copas.  Semella que eses tuiteiros que de tal maneira reaccionan, revolvéndose coma os peixes na nasa (educadamente) perante unha tentativa de iniciar comunicación por parte dun espontáneo, non teñan moi claro o concepto de rede social. E que é iso? Pois, nin máis nin menos, un sitio onde meterse en conversas alleas e falar con persoas ás que non se coñece de nada é algo perfectamente natural. (Outra cousa é recibir ou proferir ameazas de morte, por descontado.) Nas relacións persoais na rede, na forma en que alí se coñece a xente, o habitual é xustamente o que non adoita selo na vida analóxica, "real". Se fose doutro xeito, para que empregalas? Velaí a diferencia fundamental. É ou non é?

mércores, 11 de setembro de 2013

A morte en coiro

Foto: Petr Kratochvil
Están este fulano e máis súa nai falando na cociña. Díxome-díxomes familiares. O fulano ten corenta e moitos e case nunca sae da casa. Non se fía dos bancos nin da xente. Desde que perdeu o emprego, engordou 15 ou 20 quilos lambetada vai e lambetada vén, só mira faladoiros de política das canles privadas (encántalle Intereconomía) e, cando o chama por teléfono algún coñecido, finxe non estar. Pois o caso é que semella facerlle moita gracia algo que dixeron sobre un antigo compañeiro da construción hai pouco.
“Xa oíches”, dille á nai, que atende sen dicir nada, talmente un obxecto decorativo de 70 anos. “Disque Xan de Tal está aborrecido da vida. Así me dixo o outro día Paco de Cal que lle dixera cando se atoparon nun bar: 'Eu o que quero é morrer dunha vez. Vou canso de vivir'.” Repite todo isto remedando unha voz bruta e queixosa a un tempo. E escarállase coa risa outra vez.
Volve repetir a frase, máis ou menos coas mesmas palabras e ton, e volta a escarallarse. Así leva varios minutos, veña e dálle. O bandullo bríncalle coma un saco de plástico cheo de unto. Debe resultarlle ridículo que alguén tan real diga algo tan de melodrama. Por moito que Xan de Tal leve anos a tratamento con antidepresivos, desde que a muller pedira a separación, segundo ela por ir “farta dun burro que só vale para traballar”. E este fulano, nada. Coma se estivera a imaxinar á morte en coiro.
Hai moito que eu aquí non paso de convidado, así que me limito a observalo cun moderado aire crítico. El non semella decatarse. Ou si, pero fai burla da miña expresión severa. Non se lle remata a corda. Segue e segue, repetindo palabras e risadas. “Eu o que quero é morrer dunha vez. Vou canso de vivir”. Palabras e risadas, palabras e risadas.

luns, 9 de setembro de 2013

A miraxe do ruído

Foto: Lilla Frerichs
Vai a noite avanzada e os pubs e as discotecas e os bares de rock duro e menos duro e os cafés concerto (que algún queda) vanse enchendo ós poucos de individuos que afirman quereren vivir sen as ataduras propias dos horarios pactados e do finximento que supón axustarse ó protocolo diúrno. Eles non o expresan así. A meirande parte desta xente non é moi orixinal que digamos, e só explica, con preguiza, que vai divertirse, tomarlle unha, estar con amigos. Os máis sofisticados, que van “descargar”.
Dan a impresión de que as noites de fin de semana son o acontecemento (semanal) das súas vidas. O que fan o resto do día e dos días non é que lles dea frío nin calor; se hai que facelo, faise. A noite é a súa ilusión verdadeira. Hai un aire innegable de grandiosidade na expresión desa ansia. Esta noite e tódalas que poidan, realmente semellan crerse por enriba do ben e do mal, máis aló de toda coita ou dúbida. Indestrutibles. Polo menos ata iso das seis ou sete da mañá.
Se te deixas caer por onde soa o ruído, veralos alí. As feras que gardaban dentro de si de luns a venres rabuñan coas gadoupas, amontoadas coma coellos e enchoupadas en suor, entre as catro paredes entre as que ficaron confinadas nada máis saíren esfameadas, coidando que fóra agardaba a liberdade. É o que os máis vellos do lugar chaman a miraxe do ruído.

xoves, 5 de setembro de 2013

A sensación máis pracenteira

Foto: Erica Brunt
Dirás o que queiras. Que o orgasmo é a sensación máis pracenteira que un ser humano poida coñecer. Ou que o é o amor. Ou a da liberdade tan prometedora cando metes o boleto na máquina e a pantalla di que che tocaron cinco millóns. Ou a derivada de experimentar con certas drogas. Mesmo a de morrer (isto, naturalmente, só pode ser unha conxectura) en paz, sen arrepentirte de nada, ou ben logo de arrepentirte de todo e saberte perdoado.
Dirás o que queiras, que delito non é. Mais describireiche unha situación, e de seguro 
que me entenderás:
Levas unha hora á friaxe da peor das noites invernizas, vestido de verán e mal abrigado nun portal dunha rúa absolutamente deserta. Sen transporte, sen cartos dabondo para un taxi e sen un amigo que te veña recoller. Vives a 50 quilómetros e dóenche tódolos ósos. Cando parece que xa non hai esperanza, que perdiches tódalas túas oportunidades, de súpeto, ves chegar o teu autobús. Esa sensación de ter a parada moi preto, de que darás estado nela en tempo, é moi pracenteira. Pero máis o é a tranquilidade cando se abre a porta, entras, pagas e sentas. Con présa ó comezo, moi devagar despois. E notas que o autobús está quente por dentro, por mor da calor doutros viaxeiros ata hai pouco tamén desesperados no seu abandono. E o condutor arrinca. Velaí o sinal: xa non tes que levar máis ó seu límite a túa resistencia. Os teus problemas ficaron atrás. Á fin, podes descansar: estás salvado. Esa, e non outra, é a sensación máis pracenteira de todas.

luns, 2 de setembro de 2013

Sorte nunca máis

Unha vez faláronme dun home que seica era practicamente inmune á carraxe. Podía un dicirlle o que quixera, que el mantiña a calma e todo, mesmo aldraxes desas ceibadas con bala, o aturaba cun sorriso paciente. Sen embargo, humano como era, algún punto feble había ter. E si. O seu era un insulto que, polo menos desde que teño uso de razón, nunca pasou de moda para a poboación adulta de trinta anos para arriba: fracasado. Se alguén se atrevía a espetarlle tal cualificativo, valíalle máis quitarse decontado da súa vista, porque o home cegábase e, sendo de temperamento moi vivo, ben podía non medir ben a propia forza.
Hai outra palabra que un pode verter nos oídos de moita xente neste recanto se o que se desexa é ofender de xeito eficaz. A palabra é a do título: sorte. Se se lle di a alguén que na vida tivo algo de sorte, é case seguro que lle cambiará a cara, e non para ben. Xa a propia expresión “Na vida tiveches sorte” soa insidiosa, ferinte. Sen embargo, para min non ten por que levar aparellada esta connotación. Ó revés: en si mesma, atópoa completamente natural. Creo que a sorte garda calquera encrucillada, e é decisiva no camiño que un remata por tomar. A compaña máis ou menos sentimental, os amigos que se coñeceron ou a traxectoria profesional dunha persoa dependen moito do azar, que determinou que un estivera alí naquel momento e naquel lugar. De ter estado noutro momento ou noutro lugar, a vida desa persoa sería mellor ou peor, pero por enriba de todo distinta.
A máis da xente neste recanto non semella comprender o anterior. Ou non o acepta. Se a unha persoa á que lle están indo ben as cousas se lle di que algo de sorte tivo, pouco tarda en ceibar o amor propio das súas cadeas. (Un amor propio adoecido abofé que é algo de tódolos días por aquí, onde a xente adoita ser moi riseira en festas, romarías e celebracións especiais, mais rara vez ri de si mesma; falta coñecemento ou atrevemento.) Argumenta que o que acadou, acadouno por méritos propios, por dar o callo, por matarse. E que, iso que quede ben claro, porque valía. Que sorte, un carallo. Ou, se anda dun humor inmellorable dentro do posible, que non cre na sorte, senón na sementeira. Respecto a isto, un par de incisos. Primeiro inciso: Para a sementeira non abonda con ter gana de dar o callo, nin sequera con ter a semente: tamén hai que ter leira onde sementar, algo que non sempre se atopa. Diríase que as persoas partidarias da vida-sementeira non valoran isto último, coma se esa leira lles fora debida ou algo así. Segundo inciso: Estas persoas, reaccionando de xeito tan emocional, semellan coidar que a mención do papel fundamental da sorte na existencia implica a negación do esforzo, valía e capacidade do individuo. Semellan crer que o que se está a afirmar é que a sorte o é todo (?). E semellan crer que, con mercar un o boleto, xa ten que tocarlle a lotería. A min dificilmente se me tería ocorrido interpretación tan fantasiosa, e trabucada. O que quero dicir cando afirmo que a sorte ten un peso definitivo, é que para ter algunha probabilidade de que che toque a lotería tes que mercar o boleto, é obvio, pero que, por moito que o merques, iso non implica necesariamente que che vaia saír premiado. Non se pide que un animal comprenda estes razoamentos, pero si sería esixible que o fixera un ser humano.
Sería bo que a xente fora consciente desta influencia. No Sergas habíano agradecer. Moito se aforraría en ansiolíticos. Habería moitos menos “fracasados”. Certas neuroses, traducidas en malleiras á lexítima (a incitación á ambición e a obriga do triunfo seguen a afectar maioritariamente ó sexo masculino), queimas do monte ou lanzamento de obxectos diversos desde as bancadas dos estadios nunca se darían. Claro que no seo do gremio de fabricantes de bebidas alcohólicas había caer tan ben o cambio coma un grolo de chumbo fundido, pero tampouco hai plan perfecto, digo eu.