Como dicir fillo de puta sen dicilo (e se a alguén lle importa)

Foto: George Hodan

Entre outras cousas, este é o tempo no que todo o mundo opina de todo e inza o mundo (sobre todo o dixital) de indignados porque a súa opinión non semella importar a ninguén como de pulgas inza o pitbull dun deses aspirantes marihuaneiros a tipos duros coa cara chea de metal. A pulsión por opinar non, pero si comprendo esa indignación. Non é segredo que o natural é opinar para tratar de influenciar a quen escoita. Quitado isto último, todo quedaría nun pasatempo absurdo. Para iso, mellor cazar pokemons. Outra cousa é que teñamos en demasiada estima o poder do noso xuízo.
Aquí houbo eleccións este domingo e o ambiente é o esperado. Hai euforia de autoengano (non sei se finxida) nos gañadores e furia por sentimento de derrota a mans dos elementos nos vencidos. Entres estes temos a Xavier Alcalá ou Carolina Bescansa, que entenden que os vellos non deben votar (deixeina botando no punto de penalti para o chiste sobre Castelao), e máis Miguel Anxo Fernán-Vello, que chama ignorante ó pobo galego, á parte que non votou polo seu partido, imaxino. Os dous primeiros apenas se fixeron acredores de pedradas esporádicas. A Fernán-Vello non o propuxeron para lapidación física porque de momento só temos a do ciberespacio. E resulta que os tres viñeron dicir o mesmo. A diferencia: que o terceiro debera saber que hai unhas normas sociais. Podes insinuar que alguén é un fillo de puta, dalo a entender moi falangheiro, poñer a circular un “meme” sobre o particular, de xeito que mesmo unha criatura de chupete entenda que chamas fillo de puta a ese alguén, pero NUNCA empregar a expresión “fillo de puta”. Caca, neno.
Analistas varios chámanlles a atención como se lle chama a un amigo que sabes que se cega se bebe e xa leva catro whiskys: a maneira de que o esquirol se sume á folga non é cuspirlle ese insulto, esquirol. Nótase aí un certo ton de alarma: atribúen a esa arroutada un grande impacto na masa. Aí penso que se trabucan. Dubido que os votantes contrarios que se deran por aludidos ó oír iso de “pobo galego” foran máis de tres. Dubido que a un octoxenario de Ferreira do Valadouro lle importe un carallo o que se diga no Twitter. Nunca é doada a comunicación entre dous mundos. E aquí o illamento é algo ben factible, en moitos sentidos, e non só por diferencia xeracional.

As pedriñas nas botas de Indiana Jones

A casa na que viviu E. A. Poe en Baltimore é hoxe unha casa-museo, sostida mediante o voluntariado e bastante improvisación, se facemos caso a certo artigo recente da prensa nacional. O seu autor, que a visitou persoalmente, sorprendeuse dun detalle: o seu pequeno tamaño. A cociña sería pouco máis ca un burato aberto na parede. O resto de cuartos non amosaban moita máis amplitude. Ó primeiro piso ascendíase por unha escaleira tan estreita que un dos visitantes, un afroamericano obeso, quedou aprisionado entre a parede e o pasamáns. Por moitos esforzos do resto dos presentes, non houbo maneira de liberalo. O home, autoproclamado admirador ardente do escritor, disque mesmo choraba coa carraxe.
Tan incómodo como estaba este visitante en semellante posición debeu vivir case toda a súa vida o escritor. Un factor raramente valorado como relevante á hora de botar contas sobre o que será a felicidade é a comodidade. Na felicidade e na creación literaria, aínda que nesta última ás veces o que se valora é a incomodidade. Jean Echenoz escribe sentado nunha cadeira tan dura que non deixa parar o corpo quieto moito tempo; di el, con certa chacota, que por iso os seus últimos libros son tan breves. Outros houbo que preferían encher folios coa súa caligrafía desleixada ficando de pé. A min esas convencións tipo a crise agudiza o enxeño nunca me convenceron, e menos referidas á arte. Será moi motivador vivir debaixo dunha ponte, pero prefiro un lugar temperado e enxoito. Nunca se debe subestimar o sufrimento que xa per se trae aparellado este tipo de vida.
Mais falaba da comodidade. Non está nunca ben ponderada a súa importancia. A causa de tantos finais tráxicos foi, é e será basicamente a incapacidade prolongada e acumulada para estar a gusto. Nun capítulo de Lost ("Perdidos"), un home coñecía á que sería a súa parella nunha desas terapias colectivas que, seica, axudan a superar traumas e problemas psicolóxicos. Os dous, con esa suficiencia moi propia da mentalidade actual que despreza os matices, coincidían en que as queixas dunha terceira paciente, cos nervios coma cordas de piano porque súa nai non deixaba de lle afanar do bolso, eran unha nimiedade. Eu discrepei ó momento: sería nimiedade para eles dous, que chegaban ben a fin de mes. Para a interesada, 30 dólares de perda frecuente era un inconveniente non supremo, si maior. Eses retos á paciencia e á economía repetidos viñan sendo coma unha pedriña que non sae do zapato por moito que se sacuda nel: acaba facendo sangue.
Pero supoño que, máis ca esa pedriña que consume ós poucos, sempre é moito máis doado de ver o penedo rulante que ameaza con nos esmagar coma a Indiana Jones.

O vídeo non mataría á estrela da radio

Algún xornal xa fala da posibilidade seria da implantación dunha renda mínima universal no futuro. Estes anuncios son coma os dos avances médicos revolucionarios: como pouco, chegarán ó hospital da cidade dun ó cabo de 10 anos. Neste caso particular, non podo evitar o escepticismo. Basean a necesiade de tal salario no argumento de que, tarde ou cedo, as máquinas substituirán ós humanos en case todo traballo. Idea tan vella coma as noveliñas de ciencia-ficción de Edhasa que aínda aparecen, coa capa engurrada e descolorida, nalgunha feira do libro de ocasión. Domane, sempre domane.
Mais non me desagradaría, tampouco. Falaba hoxe no Twitter con Denís Méndez sobre as maneiras de gañar a vida da xente do sector chamado "cultural". Algúns vense obrigados a saír de copas para atopar choio, di que oíu. Como sempre foi: nunca vin ofertas de emprego de guionista de cinema. Nin de novelista. O guionista éo daqueles cos que toma as copas. O novelista, nos máis dos casos, dá o seu traballo de agasallo. Denís, neste asunto, pensa neoliberal: que se deixen de caralladas e busquen un emprego normal. Eu, por contra, creo na honestidade: fai o que mellor fas. Non sexas escritor polo que lle vexas a A. Pérez Reverte, iso é unha mentira: se o que fas mellor é curar, adícate á medicina. Centos, milleiros ou millóns de persoas agradecerán tal decisión.
Agora ben, se o teu único acomodo na vida é a insensatez da arte, dos filmes, de armar historias, e estás ben seguro diso, unha vida de 9 a 2 será unha eterna prenda tres tallas máis pequena: un erro vitalicio a todos os niveis. Aparte, e malia que rara vez se valore, afastarse desa "normalidade" tería un enorme mérito.
De todos os xeitos, tamén o medo é libre. Sobre todo o medo á inanición. Se se concretara esa idea da consecuencia da invasión das máquinas, daríase o sorprendente paradoxo de que á fin o artista con vocación de dedicación exclusiva deixaría de pasar (tanta fame). O futuro sería, raramente, benvido.

O engado dos malos tempos

Foto: George Hodan

Digo eu que facerse vello implica, entre outras cousas, unha meirande facilidade para aceptar os tópicos, esas referencias sociais das que moita xente se vale para non acabar nun manicomio, a falta de capacidade de observación e ausencia de aprehensión perante o que non se coñece: o que se di unha mente aberta. Neste sentido, malia as entradas cada vez máis evidentes no meu cabelo e que non me chisten nada os “youtubers”, sigo sendo novo. A alusión a un tópico coma algo fiable provócame desde irritación imperceptible ata ganas de practicar no interlocutor algún finisher de loita libre, en especial o martinete.
Mais hai un ó que cada vez me sinto máis inclinado a dar validez: o do galego e maila escaleira. Tal chiste indica a xeral insondabilidade do pensamento a esta banda dos Ancares, e estou por crer que, en moitos casos, é certeiro. Dáse ultimamente o tránsito de manifestantes en contra da política nos prezos do leite. Entre a anterior tractorada e a recente orocesión de vacas guiadas polo adival por nenos en torno a unha muralla de 1.700 anos aproximadamente, resulta que houbo unhas eleccións, e que o partido gañador, coma sempre desde que o deseño do seu logo era máis retro, gañou gracias ó voto rural. Non sei de explicación satisfactoria ningunha para o acontecido, como non sexa a desta bipolaridade ideolóxica. En cristián: que nos laiamos de ter que dar sempre vinte voltas á mazá para estacionar pero logo, aínda podendo, non collemos o bus porque é de pobres. Arde o monte, van as granxas á ruína, a medicina privada pasa gradualmente de luxo a destino inevitable e emígrase porque aquí somos moi de ver mundo. Pero a aposta sigue a ser polo engado que, supoño, deben ter os malos tempos.