Distintas formas do medo a un maremoto

Foto: somebodystolemythunder.blogspot.com

Moita xente relacionará a imaxe de feo elegante de Fernando Rey coa parte do cinema español que os críticos máis necesitados de comer fibra no almorzo non se avergonzan de amosar ás visitas. Mais o papel que lle valeu, no franquismo esmorecente, un cartel de corpo enteiro do alto da fachada de certo edificio de Madrid foi o dun fillo de puta con clase: o narcotraficante francés Alain Charnier, en French Connection, de William Friedkin. Neste filme dáse unha contraposición de caracteres moi interesante entre os dous protagonistas, Charnier e mailo seu inimigo de dentes apertados, o policía neoiorquino Jimmy “Popeye” Doyle, de presencia tan de taberna irlandesa coma o actor que o interpreta, Gene Hackman. Charnier viaxa a Nova York para xestionar a entrega dun cargamento de heroína que partiu do porto de Marsella. Aparecen axentes encubertos respirándolle na caluga desde case o mesmo momento da chegada. Un deles é Doyle. Mirando as maneiras repousadas coas que Charnier se desfai del polas rúas adiante, e sobre todo a humillación á que o somete nun vagón de metro ateigado, percíbese que Doyle é arroutado, máis ben estúpido e da unha sensación permanente de torpeza e incomodidade. Charnier, arteiro e calculador, nunca ten necesidade nin de engurrar a súa roupa de boutique fina. Doyle remata correndo en van tras do vagón que se distancia, tirando con carraxe coas luvas e o sombreiro no chan da estación, mentres Charnier se despide movendo cara el con burla os dedos dunha man á outra banda do vidro.
E malia iso, o narcotraficante confesará despois ó seu home de confianza que atopa a Doyle o máis perigoso dos seus perseguidores. A intelixencia teme á forza bruta como o enxeñeiro teme que un maremoto lle leve por diante o seu dique. Se deixamos aparte o aspecto moral do asunto, é o que sempre ocorreu entre o rapaz con gafas e mailo matón que catea todo menos relixión e ximnasia no patio colexio; con frecuencia, o matón pode presumir de máis popularidade. Tampouco é distinto do que publican os xornais na sección de política nacional/internacional. O novo método é apelar á exaltación, ignorando argumentos baseados na análise das entrañas da máquina. Se ben non se pode dicir que os practicantes dese método sexan matóns (de feito, opóñense a forzas moi poderosas, mesmo tiránicas), a súa baza fundamental, o candor, é a mesma. Sorprende que se manifesten pouco ou nada relixiosos.
Non é reflexión insidiosa. Digo todo isto porque case ninguén semella decatarse de que non inventaron a pólvora mollada. Esta forza bruta existía. A diferencia é que antes era empregada, en distintas formas, polos que agora padecen as súas consecuencias: antes adoptaba a forma tanto de de chamadas á unidade dos descamisados e chaquetas de pana coma de boinas e birretes. E era igualmente temida por aqueles de mellor miolo, insulsos a ollos do pobo por ser de sorriso pouco convincente e conversa inintelixible, que xusto son os que agora a empregan.